پسیل آسیایی مرکبات

Asian citrus psyllid

Diaphorina citri Kuwayama

پسیل آسیایی مرکبات، به طور گسترده در جنوب آسیا پراکنده شده است. این یک آفت مهم مرکبات در چندین کشور است زیرا ناقل یک بیماری جدی مرکبات به نام بیماری سبزشدن مرکبات یا Huanglongbing است.

پسیل آسیایی مرکبات عمدتاً در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آسیا قرار دارد و از مناطق جغرافیایی زیر گزارش شده است: افغانستان، ایران، دریای کارائیب (باهاما، جزایر کیمن، جامائیکا، جمهوری دومینیکن، کوبا، پورتوریکو)، آمریکای مرکزی. (گوادالوپ)، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، مالزی، موریس، مکزیک، میانمار، نپال، پاکستان، جزایر فیلیپین، جزیره رئونیون، جزایر ریوکیو، عربستان سعودی، سریلانکا، آمریکای جنوبی (آرژانتین، برزیل، ونزوئلا)، تایوان، تایلند، ایالات متحده و برخی از مناطق آن.

این بیماری مسئول تخریب چندین صنعت مرکبات در آسیا و آفریقا است.

Diaphorina citri اغلب به عنوان پسیل مرکبات نامیده می شود، اما این همان نام رایج است که گاهی اوقات برای پسیل آفریقایی (Trioza erytreae) نیز به کار می رود. برای جلوگیری از سردرگمی، Trioza erytreae را باید به عنوان پسیل آفریقایی مرکبات یا پسیل دو نقطه ای مرکبات نام برد (نام دو نقطه ای به یک جفت لکه در شکم پوره های سن آخر اشاره دارد).

این دو پسیل تنها ناقلین شناخته شده عامل اتیولوژیک بیماری سبز شدن مرکبات (Huanglongbing) و تنها گونه پسیل مهم اقتصادی مرکبات در جهان هستند.

شش گونه دیگر از Diaphorina بر روی مرکبات گزارش شده است، اما این گونه‌ها، گونه‌های غیر ناقلی هستند که اهمیت نسبتا کمی دارند.

پسیل آسیایی بالغ ۳ تا ۴ میلی متر طول دارد و با بدن قهوه ای خالدار است. سر قهوه ای روشن است، در حالی که Trioza erytreae دارای سر سیاه است.

بال جلویی پسیل آسیایی پهن ترین در نیمه آپیکال، خالدار، و با نوار قهوه ای است که در اطراف نیمه بیرونی بال گسترش یافته است. این نوار در نزدیکی راس کمی قطع می شود (در Trioza erytreae، نوار وسیع ترین در وسط، بدون خال و شفاف است).

آنتن ها دارای نوک سیاه با دو نقطه کوچک قهوه ای روشن در قسمت های میانی هستند (در Trioza erytreae، آنتن ها تقریباً تمام سیاه هستند).

حشره بالغ پسیل آفریقایی را در تصویر زیر مشاهده می نمایید.

Diaphorina citri زنده با ترشحات مومی سفید رنگ پوشیده شده است که باعث می شود گرد و غبار به نظر برسد.

حشرات بالغ و پوره ها از شیره پرورده آوند آبکش تغذیه می کنند و عسلک از بدن آن ها خارج می شود. پوره ها علاوه بر عسلک، یک ماده مومی مانند نخ سفید تولید می کنند . این ها روی برگ هاقرار می گیرند و قارچ های کپک دوده روی آنها رشد می کنند و برگ ها را سیاه می کنند.

اگر پوره ها روی برگ باشند نخ های سفید مومی روی سطح برگ قرار می گیرند و سطح سفید چسبناکی در سطح برگ ایجاد می کنند. اما اگر پوره ها در زیر سطح برگ باشند نخ های مومی سفید تولید شده که طول حدود یک سانتیمتر دارند به سمت پایین و عمود به سطح برگ قرار می گیرند.

پوره های پسیل آسیایی مرکبات در سن اول ۰.۲۵ میلی متر و در سن پنجم(آخر) ۱.۵ تا ۱.۷ میلی متر طول دارند. رنگ آنها عموماً زرد مایل به نارنجی است. هیچ لکه شکمی وجود ندارد، در حالی که در پوره های پسیل افریقایی دارای دو نقطه تیره پایه شکمی هستند.

پدهای بال در Diaphorina citri بزرگ هستند، در حالی که Trioza erytreae دارای پدهای کوچک است.

در پوره های پسیل آسیایی، رشته‌های بزرگ به صفحه آپیکال شکم محدود می‌شوند اما در پوره های پسیل افریقایی حاشیه‌ای از رشته‌های سفید ظریف در اطراف کل بدن، از جمله سر وجود دارد.

ترشحات مومی سفید پوره ها نشان دهنده پسیل مرکبات آسیایی است.

پوره پسیل آفریقایی را در تصویر زیر مشاهده می نمایید.

پوره ها همیشه در جوانه های جدید یافت می شوند و در صورت تحریک یا تنش، به آرامی و پیوسته حرکت می کنند.

بزرگسالان وقتی تحریک یا تنشی بوجود می آید می پرند و ممکن است مسافت کوتاهی پرواز کنند. آنها معمولاً به تعداد زیاد در طرفین پایین برگها با سرهایی که تقریباً سطح را لمس می کنند و بدن تقریباً تا زاویه ۳۰ درجه بلند شده است یافت می شوند. دوره بیشترین فعالیت پسیل با دوره های رشد جدید مرکبات مطابقت دارد.

هیچ گال یا حفره ای روی برگ ها ایجاد نمی شود که ناشی از بسیاری از انواع دیگر پسیل ها است. پوره ها کاملاً در معرض دید قرار دارند، در حالی که پوره های پسیل آفریقایی تا حدی در یک گودال محصور شده اند.

پسیل ها در مناطق کوچک و در فواصل نزدیک با پرواز، و در فواصل طولانی تر از طریق جابجایی مواد گیاهی آلوده به تخم ها یا پوره ها پخش می شوند. بادهای شدید، مانند بادهای همراه با طوفان ها نیز می تواند منجر به گسترش مسافت های طولانی شود.

درختان مرکبات در مراحل پیشرفته زوال، تا حدودی شبیه درختان مبتلا به تریستزا هستند. تشخیص میدانی بیماری سبز شدن در آسیا از روی علائم به تنهایی دشوار است. علائم بسیار مشابه برگ ممکن است توسط طیف گسترده ای از عوامل متفاوت از اختلالات تغذیه ای تا وجود بیماری های دیگر مانند پوسیدگی ریشه و گوموزیس، تریستزا و اگزوکورتیس ایجاد شود. نشانه بیماری سبز شدن را در تصاویر زیر مشاهده می نمایید.

هم پوره ها (سن چهارم و پنجم) و هم بالغین می توانند این باکتری را به دست آورند و منتقل کنند، اما بزرگسالان به دلیل توانایی پروازی خود، سهم قابل توجهی در گسترش Huanglongbing (میوه سبز) دارند.

علائم گرینینگ یا میوه سبز شدن مرکبات HLB را به صورت درختانی که رشدشان متوقف شده، شاخه های پراکنده، شکوفه های غیر فصلی، ریزش برگ و میوه، و از بین رفتن شاخه ها را توصیف می کند. برگهای جوان کلروتیک هستند و در امتداد رگبرگهای اصلی نوارهای سبز رنگ دارند. برگ های بالغ دارای لکه های سبز مایل به زرد در بین رگبرگ ها هستند و برگ های میانی زرد هستند. در موارد شدید، برگها کلروتیک می شوند و دارای لکه های سبز پراکنده می شوند. نشانه بیماری سبز شدن را در تصویر زیر مشاهده می نمایید.

میوه های درختان سبز شده کوچک، عموماً کج، توسعه نیافته، رنگ نابرابر، سفت و کم آب هستند. کلوملا (ساختار ستون مانند داخلی و مرکزی که در مرکبات و سایر میوه ها یافت می شود) تقریباً همیشه در میوه های نارنجی شیرین خمیده است و ظاهراً قابل اطمینان ترین علامت تشخیصی سبز شدن است. بیشتر دانه های میوه های بیمار کوچک و تیره رنگ هستند. در تصویر زیر مشاهده می نمایید.

تخم های پسیل آسیایی مرکبات تقریباً ۰.۳ میلی متر طول، کشیده، بادامی شکل، در پایه ضخیم تر و به سمت انتهای انتهایی باریک تر هستند. تخم های تازه گذاشته شده رنگ پریده هستند، اما قبل از تفریخ زرد و در نهایت نارنجی می شوند.

تخم ها روی نوک شاخه های در حال رشد روی و بین برگ های باز شده گذاشته می شوند. ماده ها ممکن است در طول زندگی خود بیش از ۸۰۰ تخم بگذارند. تخم، پوره ها (۵ سن) و حشره بالغ سه مرحله چرخه زندگی پسیل آسیایی مرکبات است.

کل چرخه زندگی بسته به فصل به ۱۵ تا ۴۷ روز نیاز دارد. بزرگسالان ممکن است چندین ماه زندگی کنند. دیاپوز وجود ندارد، اما جمعیت در زمستان (فصل خشک) کم است. برای این آفت سالانه ۹ تا ۱۰ نسل وجود دارد.

کارگران در هند گزارش کردند که پسیل آسیایی مرکبات را می توان به طور موثر با طیف گسترده ای از حشره کش های مدرن کنترل کرد. تزریق آنتی بیوتیک تتراسایکلین به درختان برای کنترل بیماری سبز شدن در جایی که می توان ناقل را تحت کنترل داشت موثر بود.

استفاده از کارت زرد چسبنده برای ردیابی ین آفت مفید است.

آفات به تله‌های چسبنده زرد رنگ بیشتر از تله های سبز و آبی جلب می‌شوند. نصب کارت های زرد بسته به نوع آب و هوا و نوع کشت در اسفند ماه تا اواخر مهر ماه در جهت جنوب و در ارتفاع یک و نیم متری از سطح زمین در باغ های مرکبات می تواند موثر باشد.

تعویض هر دو الی سه هفته، به منظور ردیابی و شکار حشرات کامل که معمولا به ازای هر درخت مرکبات ۴ تله در قسمت های بیرونی درخت، در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب)، همچنین ۲ تله در داخل درخت نصب می شود.

بهتر است به منظور شمارش تعداد حشرات به دام افتاده برای تصمیم‌گیری در خصوص مبارزه شیمیایی، بازدید تله ها بصورت هفتگی صورت گیرد و تله های اشباع شده تعویض گردند.

رعایت بهداشت بهداشت باغ، تغذیه مناسب درختان (استفاده از میزان مناسب کود های ازته، کلسیم و پتاسیم)، هرس شاخه های خشک در زمستان، حذف علف های هرز و حضور و یا استفاده از دشمنان طبیعی (زنبور های های پارازیتوئید و کفشدوزک های شکارگر) از روش های پیشگیری و مقابله با این آفت می باشد.

برای مقابله با این آفت، استفاده از حشره کش های شیمیایی مفید خواهد بود. اما بایستی توجه داشت که بهترین زمان برای سمپاشی موقعی است که پوره ها از تخم خارج شده اند و هنوز لایه سخت مومی روی بدن آن ها تشکیل نشده است. استفاده از حشره کش دیمتوات برای مقابله با این آفت کارایی بسیار خوبی داشته است.

استفاده از حشره کش ایمیداکلوپراید (نیم لیتر در هزار ) برای مقابله با این آفت توصیه شده است و تاثیر بسیار خوبی دارد.

سایر حشره کش هایی نظیر :

استامی پراید (نیم کیلو در هزار لیتر آب)

دورسبان (یک و نیم تا دو لیتر در هزار لیتر آب)

فن پروپاترین (نیم لیتر در هزار لیتر آب) و همچنین کنه کش آبامکتین (نیم لیتر در هزار لیتر آب) و همچنین شمار دیگری از حشره کش ها برای مقابله بااین آفت موثر می باشند.

reza malek

همه پست های نویسنده