Mole cricket
Gryllotalpa orientalis
آبدزدک از خانواده Gryllotalpidae از راسته Orthoptera (ملخها و جیرجیرکها) است.
آبدزدک حشره ای همه چیز خوار است و عموما شب ها از محل خود خارج می شود و از ریشه گیاهان علفی و یکساله تغذیه می کند.
در زمان جفت گیری آبدزدک حشرات ماده و نر در زیر خاک اقدام به جفت گیری کرده و حشره ی ماده با ایجاد دالان های عمیق که در انتهای آن ها حفره ی وسیعی ایجاد می کند اقدام به گذاشتن حدود ۳۰۰ الی ۶۰۰ تخم سفید رنگ می کند. این تخم ها ۲ الی ۳ هفته ی بعد تبدیل به حشرات کوچک می شود که شبیه به حشره ی کامل است با این تفاوت که بال ها هنوز به طور کامل رشد نکرده اند. این پوره ها با ایجاد دالان های زیر زمینی، زمین را شخم می زنند. پس از چند روزی با محکم و سفت شدن بدن، پوره ها نیز در اطراف لانه اقدام به حفر دالانهای لاروی بسیار زیادی می نمایند. در این مرحله پوره ها از حشرات کرم ها و بقایای گیاهی تغذیه می کنند.
آبدزدکها دگردیسی ناقص دارند. وقتی پورهها از تخمها بیرون میآیند، با عبور از یک تا ۱۰ مرحله پوستاندازی، رشد میکنند و شبیه فرم بالغ میشوند. جفتگیری، ممکن است ۱-۲ هفته قبل از شروع تخمگذاری حشرات ماده رخ دهد. حشرات ماده به عمق ۳۰ سانتیمتر (۱۲ اینچ) در خاک فرو میروند و به صورت دستهای تخم میگذارد. تخمها به شکل بیضی و خاکستری با سطح براق هستند. طول آنها ۲.۶ میلیمتر است. تخمها در حفرههای ساختهشده توسط حشره ماده گذاشته میشوند. تخمها باید در زمین مرطوب قرار بگیرند و بسیاری از پورهها به دلیل رطوبت ناکافی در خاک از بین میروند. چند هفته بعد تخمها تفریخ میشوند و پورهها در حین رشد مقدار زیادی مواد گیاهی را در زیر زمین یا سطح زمین مصرف میکنند. پوره نوزادی بدون بال و دارای پاهای سفید مایل به آبی است. با افزایش سن، رنگ آن تبدیل به خاکستری مایل به سیاه میشود. در آخرین مرحله پورهای، پوره شبیه حشرات بالغ است.
آبدزدک بالغ قهوهای و بسیار گوشتالو است. آبدزدکها استوانهای شکل هستند و برای زندگی زیرزمینی سازگار شدهاند و بدن آنها با موهای ظریف و متراکم پوشیده شده است. سر، اندامهای جلویی و کمر به شدت اسکلروتینی و سفت شده، اما شکم نسبتاً نرم است. سر دارای دو شاخک مویی و یک جفت چشم است.
در مزارع، گلکاری ها، چمن کاری ها، گیاهان زراعی، صیفی کاری ها، سبزی کاری ها و باغچه های با گیاهان زینتی دیده می شود.
به ندرت مشاهده شده است که به ریشه درختان آسیب برساند.
آب را دزدیده و از دسترس ریشه گیاهان خارج می کند و به همین دلیل آن را آبدزدک می نامند.
با جابجایی خاک اطراف ریشه موجب عدم تماس کامل ریشه با خاک می شود.
جویدن طوقه و ریشه گیاهان علفی از خسارت این آفت نیز می باشد.
این آفت هر دو سال یک نسل دارد.
این آفت تمام روز را در دالان های که بوجود آورده است باقی می ماند و در شب خارج می شود و در سطح خاک به به اطراف حرکت می کند.
مبارزه با آبدزدک:
- شخم زدن زمین و از بین بردن تخم ها در لانه ها و تخریب لانه آن ها.
- غرقاب نمودن زمین، که سبب می شود حشرات به ناچار دالان های خود را ترک و به سطح زمین بیایند. سپس می شود آن ها را از بین برد.
- پوشاندن اطراف بوته ها با پلاستیک
- استفاده از طعمه مسموم: در این روش حشره کش ترجیحا پودری را با سبوس گندم مخلوط می نمایید. در این روش ابتدا زمین را غرقاب می کنند و سپس طعمه را به صورت بذر پاش به زمین می دهند. موقع طعمه پاشی هنگام غروب آفتاب و بعد از آبیاری می باشد.( ۱۰ کیلو گرم سبوس گندم و ۵ لیتر آب و ۲۰۰ گرم حشره کش سوین ۸۵% که تا ۵۰۰ گرم نیز در نظر گرفته می شود و یا ۱۰۰ سی سی دورسبان ۴۰.۸ %فرمول تهیه طعمه مسوم می باشد). مقدار طعمه مسموم ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم در هکتار و به روش پخش یکنواخت در منطقه آلوده، خصوصا در اطراف دالان های حشره می باشد. برای تهیه طعمه مسموم ابتدا سم را در آب حل کرده، سپس سبوس را به آن اضافه می نمایدد و کاملا به هم می زنید. تا خمیر دانه به دانه به دست آید. در هنگام تهیه و پخش طعمه مسوم حتما کارگر باید از دستکش و ماسک مخصوص استفاده کند.
- استفاده از سموم آفت کش
استفاده از دیازینون گرانول ۱۰ درصد به میزان ۱۵ کیلوگرم در هکتار و یا دورسبان گرانول ۵ درصد به میزان ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم در هکتار بصورت پخش نمودن در سطح زمین ( بویژه در مسیر یا در داخل دالان های بوجود آمده ) موثر می باشد ( در سال ۱۴۰۳ دیازینون مایع و گرانول از رده سموم مجاز کشور خارج شده اند لذا می توان از دورسبان گرانول ۴ درصد به میزان ۲۰ کیلوگرم در هکتار استفاده نمود).
این آفت در ۳۵ تا ۴۵ سانتیمتری عمق زمین زندگی می کند و در زمستان به عمق ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتری می رود.
آبدزدک ها از کرم سفید ریشه ( آفت خطرناکی می باشد) نیز تغذیه می کنند.