- سبدخرید خالی است.
- ادامه خرید
Molybdenum
عنصر مولیبدن به صورت یون MoO۴-۲ توسط ریشه گیاهان جذب می شود.
این عنصر جزئی از ساختمان دو آنزیم مهم گیاه به نام نیترات ردوکتاز و نیتروژناز می باشد.
در گیاهان مبتلا به کمبود مولیبدن، تجمع نیترات در گیاه مشاهده می شود.
مولیبدن در خاک به صورت اکسی مولیبدات و املاح حاوی مولیبدن یافت می شود.
مولیبدن از عناصر کم مصرف می باشد، ولی کمبود آن موجب کاهش رشد درختان میوه و کاهش عملکرد و کیفیت میوه می شود.
مولیبدن بیشتر برای احیای ازت خاک مورد نیاز است.
علائم کمبود مولیبدن شبیه کمبود ازت است، بعلاوه زردی و و سوختگی و لوله شدن برگ ها نیز مشاهده می شود.
کمبود مولیبدن در گیاه هندوانه بصورت رنگ پریدگی برگ ها، علائم ظاهری برگ ها شبیه به کمود آهن و سوختگی حاشه برگ ها دیده می شود.
کمبود مولیبدن در گیاه گوجه فرنگی بصورت زردی عمومی دیده می شود.
مولیبدن در خاک های قلیایی بیشتر از خاک های اسیدی برای گیاه قابل استفاده می باشد.
مولیبدن بصورت مولیبدات جذب گیاه می شود.
برای رفع کمبود مولیبدن گیاه را با محلول مولیبدات سدیم و یا مولیبدات آمونیوم محلول پاشی می کنند. امروزه کودهای مولیدن بصورت کلات و و یا تک عنصر و یا ترکیب چند عنصر و یا به همراه اسید آمینه درفروشکاه های سموم کشاورزی موجود می باشد که عموما توصیه محلول پاشی دارند.
کمبود مولیبدن علائمی شبیه به کمبود ازت و آهن تولید می کند.
کمبود مولیبدن در برگ های لوبیا همانند کمبود ازت و نزدیک به کمبود آهن است.
علائم کمبود مولیبدن در برگهای مرکبات بصورت لکه ها یا نقاط زرد و رنگ پریده بزرگ در بین رگیرگ ها دیده می شود.
مولیبدن در تشکیل پروتئین در گیاه نقش دارد.
مولیبدن به تشکیل نشاسته آمینو اسید و ویتامین کمک می کند.
قابلیت دسترسی مولیبدن با افزایش PH افزایش می یابد. لذا آهک دادن به خاک مولیبدن قابل استفاده را افزایش می دهد.
در استرالیا مثال مشهوری وجود دارد که می گوید یک اونس مولیبدن ارزش یک تن آهک را دارد که اشاره به سبکی و یا استعمال هوایی کود مولیبدن در زمین های مرتعی دارد که در افزایش رشد شبدر به اندازه چند تن آهک در هکتار موثر است.
مولیبدن یک جز اصلی از آنزیم گیاهی است که نیترات را به آمونیوم تبدیل می کند .
مولیبدن تنها عنصری است که کمبود آن موقعی دیده می شود که آهک در خاک کم و PH زیر ۶ باشد. که افزودن مقداری آهک می تواند مشکل را حل کند.
علایم کمبود این عنصر کمتر در شکل ظاهری گیاه قابل مشاهده می باشد و همانطور که در قبل عنوان شد تا حدودی مشابه کمبود ازت می باشد.
از کود های مهم مولیبدن برای استفاده بصورت خاک مصرف و استفاده خاکی می توان مولیبدات آمونیوم، مولیبدات پتاسیم و مولیبدات سدیم را اشاره نمود.
مولیبدات پتاسیم به میزان ۵۰۰ گرم در هکتار بصورت خاکی مصرف می گردد که برای یک نواختی در پخش می توان با کود های NPK مخلوط و مصرف نمود.
برای محلول پاشی که بسیار متداول تر و کم هزینه تر می باشد ، کود های تک عنصره یا چند عنصره مولیبدن وجود دارد که بصورت کلات نیز موجود می باشد. عموما نیاز اکثر گیاهان و از جمله درختان به عنصر مولیبدن بسیار کم می باشد و معمولا این میزان کم در اکثر خاک های ایران وجود دارد و بنابراین نیازی به استفاده از کود های مولیبدن به جهت تامین کمبود این عنصر در کشاورزی ها خیلی احساس نمی شود.
محصولاتی که به کمبود مولیبدن بیشتر حساسند و به دادن کود مولیبدن بیشتر واکنش نشان می دهند، گیاهان خانواده پروانه آسا (نخود، لوبیا، سویا، یونجه و…) و گیاهان خانواده چلیپائیان (کلزا، روغنی، کلم، کلم گل و…) و گندمیان مرتعی و چند نوع سبزی هستند.
مولیبدن برای تبدیل و احیا نیترات لازم است، لذا علائم اولیه کمبود مولیبدن ناشی از کمبود نیتروژن می باشد.
نام مولیبدن از واژه یونانی مولیبدوس به معنی سرب است. زیرا سنگ معدن آن با سنگ معدن سرب اشتباه گرفته شده بود.
مولیبدن در طبیعت به صورت آزاد یافت نمی شود. فراوانی مولیبدن در پوسته زمین ۰.۰۰۷ درصد می باشد.
مولیبدن در سال ۱۷۷۸ توسط دانشمند سوئدی کشف شد و نخستین استفاده از مولیبدن در جنگ جهانی اول بود که در آن زمان مولیبدن به فولاد افزوده می شد و در نتیجه آن تولید فولاد های مقاوم در حرارت های بالا بوده که در زره پوش ها و موتور هواپیماها استفاده می شد.
مولیبدن در حالت توده ای دارای خواص فلزی تیپیک و رنگ سفید نقره ای درخشنده می باشد و در حالت پودری مولیبدن به رنگ خاکستری تیره است.
فسفات می تواند جایگزین مولیبدن در سطح کلوئید های خاک گردد. به همین دلیل کاربرد زیاد کود های فسفری جذب مولیبدن توسط گیاه را افزایش می دهد.
سولفات ها با مولیبدات رقابت می کند و جذب آن را کاهش می دهد.
مولیبدن در پوسته زمین و خاک ها به میزان اندک وجود دارد به میزان کمی نیز مورد نیاز گیاه است و معمولا میزان آن در بافت گیاهی کم است. و در اکثر خاک ها به مقدار مورد نیاز گیاه وجود دارد.بر خلاف دیگر عناصر کم مصرف ، زیادی جذب مولیبدن فقط در صورتی در گیاه ایجاد مسمومیت می کند که غلظت آن چند صد برابر غلطت معمولی باشد.
