خسارت کنه تارتن (کنه تار عنکبوتی، کنه دو نقطه ای) روی گل رز

کنه دو نقطه ای در هوای گرم و خشک تابستان بیشتر فعالیت می کند.

این کنه ها به اندازه نیم میلیمتر هستند و به سختی با چشم دیده می شوند.

تغییر رنگ برنزی شده شاخه ها و برگ ها و پوشانده شدن شاخه و برگ ها با تار، از نشانه های مشخص این آفت می باشد.

کنه ها از آب متنفرند. یک اسپری قوی آب روی شاخه و برگ ها و زیر بوته ها یا زیر درخت ها می تواند مسئله کنه را اگر میزان آن کم و محدود باشد حل نماید.اغلب کنه کش ها روی تخم کنه ها تاثیری ندارند. لذا توصیه می شود سمپاشی گیاه با کنه کش ها دو مرتبه  و به فاصله چند روز تکرار شود.

 این آفت در زیر برگ ها قرار می گیرد و در همان جا تغذیه و تجدید نسل می کند.

 کنه دو نقطه ای با نام علمی  Tetranychus urticae  و به رنگ سبز، نارنجی یا زرد  با دو نقطه سیاه روی بدن آن می باشد.

 این آفت خرطوم مکنده دارد که به اپیدرم برگ وارد می کند و برگ در آن نقاط زرد، برنزه ای و در ادامه قهوه ای تا بنفش و قرمز رنگ می شود.

 در مراحل شدید شیوع کنه، شبکه تار مانند روی برگ ها، شکوفه ها و ساقه های گل رز دیده می شود.

اگر مقابله با این آفت انجام نشود، برگ های پایینی دچار ریزش می شوند و در شرایط آلودگی شدید و در ادامه شرایط خشکی کل گیاه می تواند از بین برود.

با دقت در نور خورشد به زحمت می توان کنه ها را دید ولی با ذره بین ده برابر به راحتی دیده می شوند. کنه های ماده بالغ بزرگترین اندازه را دارند و کمتر از یک میلیمتر طول دارند.

کنه ها بصورت کلنی زندگی می کنند و در زیر سطح برگ یک کلنی ممکن است شامل هزاران کنه باشد.

 دیدن تار عنکبوت راحتترین راه تشخیص این آفت  از سایر حشرات مکنده (شته، تریپس و کنه های دیگر) می باشد.

کنه های بالغ ۸ پا دارند  و دارای  بدن تخم مرغی شکل و دوچشم قرمز نزدیک به انتهای سرمی باشند.

دوره زندگی کنه های دونقطه ای از تخم تا کنه بالغ ۱۴ روز در دمای ۲۱ درجه سانتیگراد و کمتر از یک هفته در دمای ۳۰ درجه سانتیگراد طول می کشد. در اکثر مناطق مازندران کنه دو نقطه ای از اواسط فصل بهار تا اواخر فصل پائیز فعال می باشند و خسارت ایجاد می کنند.

کنه های ماده در قسمت زیر برگ های گل رز تخم می گذارند و هر کنه ماده بالغ می تواند بیش از ۱۰۰ تخم در سه هفته تولید کند. کنه های دونقطه ای با سرعت نگران کننده ای تولید مثل می کنند .

از آن جا که کیفیت شاخه و برگ در گیاهان آلوده و یا به شدت آلوده کاهش می یابد، کنه های ماده جریان باد را می گیرند و به درختان و یا گیاهان دیگر و مجاور پراکنده و یا منتقل می شوند.

گیاهان تحت تنش خشکی بیشتر مستعد آلودگی هستند.

کنه های تار عنکبوتی با سوراخ کردن برگ های گل رز با قسمت های باریک و نوک تیز دهان خود و مکیدن مایعات حاوی کلروفیل از سلول های برگ، باعث آسیب می شوند.

برگ های قدیمی تر و پائیین تر بیشتر  مستعد آلودگی هستند و ابتدا علائم آلودگی را نشان می دهند. وقتی تعداد آن ها زیاد شود کل گیاه آلوده می شود.

جمعیت کم آن ها خیلی خطر ناک نیست و نگران کننده نمی باشد. اما جمعیت بالای آن ها کافی است که خسارت برگ ها و ریزش برگ ها را نشان دهد.

در ابتدای هجوم، برگ های پائینی کمی روشن تر، زرد و یا برنزه می شوند ولی با ادامه تغذیه و گسترش کنه در برگ ها و بویژه فاصله میان رگبرگ ها زرد تا قرمز می شوند و در ادامه پیچ خورده و می ریزند و اغلب تارهای بافته شده برگ، ساقه و شکوفه را می پوشاند.

 در آلودگی شدید و از بین رفتن برگ ها، توانایی گل رز برای فتوسنتز کاهش می یابد و تولید شاخه و برگ های جدید کم می شود و سایه انداختن روی برگ های پائینی در گرمای شدید کمتر می شود و منجربه مشکلات ثانویه، آفتاب سوختگی و شانکر ساقه می شود.

کنه ها جمعیت بالایی ایجاد می کنند و اگر شرایط مناسب باشد و بدون کنترل رها شوند، گیاهان در مدت زمان کوتاهی می میرند.

تعداد کنه ها در طول ماه های گرم تابستان که گیاه تحت تنش آب و  دمای بالای هوا قرار می گیرد، با سرعت افزایش می یابد.

کنه های تار عنکبوتی شرایط گرم و خشک و گرد و غبار را ترجیح می دهند. لذا گیاهان مجاور جاده های غبار آلود یا در حاشیه باغ هایی که آبیاری ناکافی دارند، حساس ترند.

گردش هوای ضعیف به دلیل شلوغی بوته های گل رز باعث افزایش جمعیت کنه های دونقطه ای می شود.

رطوبت بالا موجب کاهش فعالیت کنه های دونقطه ای می شود. لذا آبیاری بارانی در دوران هوای خشک و دمای بالای هوا، برای کنترل جمعیت کنه ها بسیار مفید می باشد.

در مناطق گرم  مانند افریقای جنوبی کنه های تار عنکبوتی ممکن است در تمام سال از گل های رز هرس نشده تغذیه کنند و تجدید نسل داشته باشند و فعال باشند.

اما در مناطق سردتر، جاهایی که گل های رز در اواسط پاییز هرس می شوند، بخش زیادی از برگ های آلوده و سالم  و همراه آن ها ، کلنی های کنه دو نقطه ای زیر برگ های آن ها نیز حذف می شوند. در این مناطق کنه های قرمز  تار عنکبوتی زمستان گذران، بصورت کنه های قرمز رنگ بارور، روی گیاهان  اطراف و بستر برگ های روی زمین زمستانگذرانی می کنند و با شروع فصل بهار و گرم شدن هوا شروع به تخم گذاری و تغذیه می کنند.

جمعیت  بالای کنه های دونقطه ای با سرد شدن  هوا در اوایل پائیز و با نامطلوب شدن شرایط گیاه میزبان و سرد شدن هوا و غلبه شکارچی ها به سرعت کاهش می یابد.

پیشگیری:

• جلوگیری از تنش گرمایی  یا خشکی
• آبیاری منظم
• آبیاری بارانی
• کاشت گل های رز با فاصله مناسب و عبور جریان هوا

کنترل:

• از آب با فشار بالا استفاده شود و به طور منظم و مرتب سطح زیرین برگ های گل رز اسپری شود تا برگ ها به یک محیط نامطلوب برای رشد و فعالیت کنه های دونقطه ای تبدیل شود.
• استفاده از حشره کش های عمومی به حداقل برسد زیرا شکارچیان طبیعی  که کنه های تار عنکبوتی را شکار می کنند را از بین می برد.
• با استفاده ازیکی از  کنه کش های آبامکتین به میزان نیم لیتر در هزار لیتر آب، انویدور به میزان نیم لیتر در هزار لیتر آب و یا نیسورون به میزان نیم لیتر در هزار لیتر آب تمام سطوح گیاه بویژه سطح زیرین برگ ها سمپاشی شود ( تمرکز بیشتر روی برگ های پایینی گیاه باشد و سپس برگ های بالایی و جوانه ها  سمپاشی شود).

برای کنترل کنه های دو نقطه ای  چون در هنگام سمپاشی همه کنه ها بالغ نیستند که توسط سمپاشی با کنه کش از بین بروند دو تا سه مرحله سمپاشی به فاصله ۵ تا ۷ روز توصیه می شود.تا تخم های کنه که به مرور تبدیل به کنه بالغ می شوند نیز از بین برود،  تا اینکه جمعیت کنه ها کاملا یا درحد کمتراز آستانه خسارت قرار گیرد.

همچنین می توان برای کارایی بیشتر سمپاشی کنه  کش هایی که در بالا ذکر شده است را به همراه کنه کش کلوفنتزین (بیشتر برای از بین بردن تخم های کنه مورد استفاده قرار می گیرد) که تخم کش کنه ها می باشد به به میزان نیم لیتر در هزار لیتر آب  به صورت ترکیبی استفاده نمود تا علاوه بر کنه های بالغ، تخم های کنه نیز از بین بروند.

توصیه می شود که سمپاشی را تنها در صورت وجود و بروز آلودگی و نه به عنوان  یک اقدام پیشگیرانه انجام دهید.

reza malek

همه پست های نویسنده