بلایت شمشاد
Buxus blight
عامل این بیماری قارچی می باشد. دو نوع (گونه) قارچی موجب بیماری بلایت (سوختگی) شمشاد می شود
- Volutella buxi
- Cylindrocladium buxicola (Calonectria pseudonaviculata)
شواهد و یا نشانه های این دو گونه قارچ بسیار مشابه است.
در طی تکه تکه شدن، یک رشته قارچی به قطعات جدا می شود و هر قطعه به یک رشته جدید تبدیل می شود. جوانه زدن زمانی اتفاق میافتد که تقسیم سلولی در محل رشتهای، جوانه یا جوانه جدیدی تولید میکند که سپس از والد جدا میشود. تولید اسپور زمانی اتفاق می افتد که رشته های قارچی ساقه هایی تولید می کنند که حاوی هاگ هستند. اسپورهای گرد و غبار مانند ممکن است هفت روز پس از جوانه زدن هاگ والد بر روی سطوح برگ آلوده تولید شوند.
بیماری بلایت عموما از سرشاخه ها شروع می شود و به سمت پایین شاخه حرکت می کند.
اسپور قارچ بلایت شمشاد بوسیله پاشیدن آب یا از طریق حرکت گیاهان یا قلمه های آلوده پخش می شود. هاگ های چسبنده ممکن است توسط حیوانات، پرندگان، انسان، لباس، کفش، وسایل باغ و بقایای گیاهی پراکنده شوند. هاگ ها و رشته های قارچ سوختگی بوکسوس را می توان به صورت داخلی یا خارجی توسط برگ، ساقه، شاخساره، تنه و شاخه های گیاه حمل کرد. این قارچ ممکن است تا پنج سال در برگهای در حال تجزیه یا در خاک زنده بماند.
لکه برگی، قهوه ای شدن برگ ها، سرخشکیدگی شاخه ها، ریزش برگ ها، وجود زخم های سیاه روی شاخه ها از نشانه های این بیماری می باشد. در ادامه شاخه ها لخت و برگ های خشک روی زمین باقی می مانند و عامل بیماری در همان برگ های خشک زمستانگذرانی می کند.
در گونه اول دانه های صورتی در زیر برگ بوجود می آید که اسپور های غیر جنسی است و توسط آب به مکان های مختلف جابجا می شود.
برای تشخیص گونه بیماری بلایت، می توان چند برگ را در داخل پلاستیک قرار داد تا این که رطوبت داخل آن حفظ و افزایش یابد. اگر اسپور هایی به رنگ صورتی تشکیل شد عامل بیماری بلایت از گونه اول می باشد و اگر اسپورهایی سفیدرنگ تشکیل شد عامل بیماری بلایت از گونه دوم می باشد.
از قارچ کش تبوکونازل برای مقابله با گونه های خاص بلایت (Calonectria pseudonaviculata) که گونه مهم تر و فراگیر تر عامل این بیماری می باشد می توان استفاده نمود.
قارچ کش کلروتالونیل (داکونیل) به میزان یک و نیم کیلوگرم در هزار لیتر آب کارایی بسیار خوبی برای مقابله با این بیماری دارد. بیشتر توصیه به استفاده از این قارچ کش می شود.
در مواردی استفاده از قارچ کش مانکوزب به میزان ۱ تا ۲ کیلو گرم در هر هزار لیتر نیز توصیه شده است.
استفاده از قارچکش های بردوفیکس (به میزان ۷تا ۱۰ لیتر در هزار لیتر آب) نیز تا حدودی مناسب مناسب می باشد و کارایی دارد.
آنتراکنوز شمشاد
Buxus anthracnose
این بیماری نوعی بیماری قارچی است.
لکه ها گود با حاشیه قرمز تا قهوه ای و مرکز آن با رنگ روشن (خاکستری) از نشانه های مشخص بیماری آنتراکنوز شمشاد می باشد.
برای مقابله و کنترل بیماری آنتراکنوز بیشتر قارچ های مسی (اکسی کلرور مس، بردوفیکس، نوردوکس و ..) توصیه می شود.
در آنتراکنوز لکه های سوخته ممکن است به هم بچسبد و یک ظاهر سوخته کامل به برگ بدهد.
گاهی اوقات نوک سرشاخه تا چند اینچ زیر جوانه ها دچار سرخشکیدگی می شود.
سرخشکیدگی و بد شکلی برگ ها در موارد شدیدتر ممکن است اتفاق بیفتد.
برای مقابله با بیماری بلایت و یا آنتراکنوز
- هرس شمشاد ها و حذف بخش های آلوده (خشک شده) و سرشاخه هایی که تازه آلوده شدند و برگ هایی که شروع به تغییر رنگ نموده اند (قهوه ای شدند) حذف شوند و از محیط خارج یا سوزانده شوند. برگ های خشک زیر بوته ها نیز جمع شوند.
- آبیاری به صورت پای بوته (شاخه و برگ های بالایی خیس نشوند). آبیاری در زمان کوتاهی در صبح و یا ظهر انجام شود که رطوبت اولیه برگ ها با نور آفتاب خشک شود.
- هرس نمودن بوته ها به منظور افزایش گردش هوا، که موجب می شود رطوبت محیط بوته به حداقل برسد.
- در مرحله آخر سمپاشی با قارچکش های بردوفیکس (به میزان ۷تا ۱۰ لیتر در هزار لیتر آب) و یا قارچ کش کلروتالونیل (به میزان ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم در هزار لیتر آب) در حداقل ۳ تکرار به فاصله ۷ تا ۱۰ روز انجام شود.