- سبدخرید خالی است.
- ادامه خرید
کاهش خسارت درختان مرکبات در زمان کوتاهی قبل از تنش سرما
- نوشته شده در
reza malek
- ۰
- دسته بندی ها : مرکبات
راهکار هایی برای کاهش خسارت درختان مرکبات در زمان کوتاهی قبل از تنش سرما
اکثر مطالب این مقاله از صحبت های آقای دکتر علی اسدی کنگرشاهی (مولف چندین کتاب در زمینه تغذیه و مدیریت کود دهی مرکبات) برداشت شده است که در نمایشگاه نهاده های کشاورزی ساری در سال ۱۴۰۰ حضور داشته اند.
سرما: منظور ازسرما کاهش دما به حدود صفر درجه سانتیگراد ویا چند درجه بالاتر می باشد که می تواند برحسب نـوع گیاه ودرجه مقاومت آن، به اندامهای مختلف(گل، برگ، میوه، جوانه وشاخه) خسارت وارد نماید.
یخبندان: عبارت است از کاهش دما تا چند درجه زیر صفر(یخبنـدان زمـستانه وبهـاره) کـه براثـر آن آب درون سـلولی و برون سلولی منجمد شده وبه دلیل متلاشی شدن آوندهای چوبی وآبکش و قطع جریان مواد غذایی، مرگ سلول را باعث می گردد.
در بین ارقام مختلف مرکبات، انشو مقاوم‌ترین رقم به سرما است.
سموم مسی و قارچ کش های عمومی موجب کاهش جمعیت باکتری های تشکیل دهنده هسته یخ روی برگ ها و سرشاخه ها می شوند و به طور غیر مستقیم تحمل به سرما را افزایش می دهند.
برای ضدعفونی درختان و یا جلوگیری از سرما توصیه می شود و اهمیت بالایی دارد که سمپاشی با حداقل غلظت قارچ کش های مسی، پوشش کامل کانوپی درخت و سمپاشی بصورت مه پاش انجام شود.
میزان بردوفیکس ۵ لیتر در هزار لیتر آب یا اکسی کلرور مس ۳-۲ لیتر در هزار لیتر آب و یا نوردوکس ۰.۵ تا ۱ کیلوگرم در هزار لیتر آب برای سمپاشی مناسب می باشد.
سمپاشی در یک مرحله و در زمان بعد از برداشت میوه مرکبات مناسب و کافی می باشد. این عمل باکتری ها را از بین می برد و امکان تشکیل هسته های یخ را کاهش می دهد.
کود ها و یا سموم آنتی فریز یا ضد یخ در کشاورزی نداریم.
برخی از کود های پتاسیمی هستند که بعنوان ضد یخ مطرح می شوند. محلول پاشی کودهای پتاسیمی در فاصله کوتاهی بعد از برداشت میوه مرکبات، بویژه در ارقام دیررس مرکبات توصیه می شود و در تحمل درختان به سرما نیز موثر می باشد.
اگر زمان زیادی از برداشت میوه مرکبات بگذرد (چند هفته تا چند ماه از برداشت بگذرد) تاثیرمحلول پاشی پتاسیم و نقش آن در مقاومت به سرما، بسیار کم خواهد بود.
برخلاف ده های گذشته، امروزه رسانه ها و اخبار های داخلی و خارجی مربوط به هواشناسی بسیار دقیق تر و کارآمد تر عمل می کنند . ایستگاه های هواشناسی علاوه بر اینکه میانگین دما و بارش فصول آینده را پیش بینی می کنند با پیش بینی دقیق هوای ده روز آینده، باغداران و زارعین را در رسیدن موج سرما آگاه می نمایند . لذا کشاورزان با استفاده از این فرصت می توانند خسارت سرما و یا یخبندان را به حداقل ممکن خود برسانند.
برخی از راهکار هایی که در زمان کوتاهی قبل از تنش سرما می توان انجام داد.
- برداشت میوه
- حذف یا کوتاه کردن علف های هرز کف باغ
- محلول پاشی سموم مسی برای کاهش جمعیت باکتری های تشکیل دهنده هسته یخ
- اجتناب از هرس تا رفع احتمال تنش سرما
همچنین تغذیه بهینه درختان، برداشت به موقع میوه قبل از وقوع سرمازدگی و یخبندان، استفاده از پوشش روی نهال های جوان، کاربرد فوم دور تنه درختان بزرگ به منظور ممانعت از ترکیدگی تنه، قیم گذاری برای درختان در مناطقی با خطر بارش برف و احتمال شکستگی شاخه، انتخاب زمان مناسب برای شخم و هرس بعد از منتفی شدن خطر سرمازدگی و یخبندان از موارد مدیریت و نگهداری باغ قبل از وقوع سرمازدگی و یخبندان هستند که اشاره کردند.
اگر خطر سرما و یا یخبندان چند روز باشد با کشیدن پلاستیک روی درختان چند ساله، بطور موثر می توان با خطر سرمازدگی درختان مقابله نمود.
در شب های یخبندان، بیشترین میزان خسارت یخبندان هرچه زمان به سمت صبح می رود بیشتر می باشد. در ساعات بین ۶-۳ صبح بیشترین خسارت را خواهیم داشت.
در این شب ها اگر قصد بر آتش روشن کردن است در ساعات ذکر شده بهتر می باشد.
بایستی در نظر داشت دود آتش هیچ نقشی ندارد و به جلوگیری از یخ زدگی هیچ کمکی نمی کند.
آتش و گرمای حاصل از آن شاید بتواند در مواردی کمک کند.
برگ های بالغ مرکبات ۴- تا ۵- درجه سانتیگراد را تحمل می کنند. در ساعات ۶-۳ پایین ترین درجه حرارت و بیشترین خسارت را شاهد خواهید بود.
اگر تصمیم به روشن کردن آتش است، توجه شود که آتش بزرگ هیچ فایده ای ندارد و بایستی آتش های کوچک و به تعداد ایجاد نمایید و از این طریق در ساعات اوج سرما میزان دمای باغ را کمی بالا ببرید.
تقریبا ۷۰ آتش کوچک در هکتار لازم است.
بدین صورت که در هر ردیف در نقاط مختلف هیزم را قرار می دهید. سپس ۳ ردیف در میان آتش را روشن نمایید، اگر تغییر محسوسی در دما ایجاد نشد ۲ ردیف درمیان آتش را روشن کنید.
و در ساعات ابتدایی صبح آتش تمامی ردیف ها را روشن نمایید، تا در زمان اوج سرما دمای محیط چند درجه تغییر داشته باشد.
عناصر پتاسیم و کلسیم در مقاومت به سرما نقش کلیدی دارند.
اگر از وقوع یخبندان مطلع نیستید و می خواهید تنها مقاومت گیاه افزایش یابد (بخصوص در باغ هایی که در ارتفاعات کوهستانی هستند یا در باغ هایی که زمستان غرقاب می شوند). بایستی تامین کلسیم حتما انجام شود تا درختان مقاومت خوبی نسبت به سرمای زمستان داشته باشند.
کلسیم بایستی (با کود های کلسیم موجود در بازار) از اردیبهشت تا نهایتا اواخر تیرماه به تعداد دو تا سه مرحله به فاصله ۱۵-۱۰ روز روی درختان مرکبات محلول پاشی شود .
این عمل نه تنها مقاومت درختان را در برابر سرمای زمستانه افزایش می دهد بلکه از ترکیدگی میوه در زمان رسیدن نیز جلوگیری می کند.
برای تامین پتاسیم نیز می شود با محلول پاشی مونوفسفات پتاسیم به همراه اوره، پتاسیم مورد نیاز گیاه را تامین نمود.
بعد از چیدن هر محصول هلو، لیمو، شلیل، پرتقال و … میزان فعالیت سوخت و ساز در گیاه به شدت و طی ۴ روز کاهش می یابد. لذا تنها در آن ۴ روز فرصت است که تقویتی هوایی انجام شود. بعد از آن (برای مثال ۱۵-۱۰ روز بعد از چیدن) کارایی محلول پاشی پتاسیم بسیار کاهش می یابد و تاثیر زیادی نخواهد داشت.
کود پتاسیمی مونوفسفات پتاسیم در این زمان ۴ روزه بسیار موثر است. بدین صورت که فسفر آن در تشکیل قند ذخیره ای نقش دارد و پتاسیم آن در مقاومت زمستانه درختان مرکبات موثر می باشد. (مونو فسفات پتاسیم اگر پیش از برداشت میوه محلول پاشی شود، فسفر و پتاسیم آن صرف درشتی، کیفیت میوه و تحریک باروری در سال آینده می شود و در ذخیره قند و مقاومت زمستانه درختان به سرما نقش موثری ندارد).
اما زمانی که تنها چند روز با یخبندان فاصله دارید، هیچ محصولی بعنوان ضد یخ وجود ندارد.
تنها می توان چند روز قبل از یخبندان از قارچ کش های مسی استفاده شود. در عارضه یخ زدگی آب موجود در میان سلول های برگ یخ می زند و این یخ زدگی موجب مکش آب سلولی می شود و ذرات یخ بزرگ تر می شود و سلول را متلاشی می کند.
مس موجود در قارچ کش های مسی، از تشکیل هسته های یخ در میان سلول ها جلوگیری می کند و یا میزان آن ها را به شدت کاهش می دهد. بدین طریق می توان خسارت یخبندان را چند روز پیش از آنکه به وقوع بپیوندد به حداقل میزان خسارت تقلیل داد.
cold damagecold stressfreeze damageتنش سرماتنش یخبنداندکتر علی اسدی کنگرشاهیسرمازدگی مرکباتقارچ کش های مسیکود های آنتی فریزکود های ضد یخ
