بیماری لکه گریسی (نقطه چرب – لکه روغنی) برگ و میوه مرکبات
Greasy spot
بیماری لکه گریسی یک بیماری قارچی بسیار شایع در پرتقال و لیمو می باشد. این درختان به اندازه کافی نسبت به این بیماری مقاوم و قوی می باشند اما به آسانی تحت شرایط مطلوب رطوبتی و گرما دچار این عارضه می شوند.
بیماری لکه های چرب (همانند دانه های روغن)، توسط عامل قارچی با نام Mycosphaaerella citiri ایجاد می شود.
اگر پرورش میوه مرکبات برای بازار و تازه خوری باشد می بایست در صورت هجوم این بیماری و رسیدن به آستانه اقتصادی، با آن بیماری مبارزه نمود تا بازار پسندی میوه ها حفظ شود. ولی اگر پرورش برای مصارف خانگی و آبگیری است نیاز به تیمار نمی باشد.
آسکوسپور ها در شرایط هوای گرم و مرطوب شب های تابستان رشد می کنند و توسعه می یابند.
درمان و تیمار درختان آلوده به این بیماری آسان است و بهترین راه آن ازستفاده از قارچ کش می باشد.
این بیماری در ماه های آبان تا دی بیشتر نمایان می شود.
میوه و برگ گریپ فروت حساسیت بالایی به بیماری لکه گریسی دارند.
بیماری لکه گریسی معمولا یک الگوی فصلی دارد.
درختان مرکبات جز درختان همیشه سبز می باشند اما هر ساله در فصول تابستان، پاییز و زمستان تعدادی از برگ های قدیمی، بیمار و ضعیف درختان ریزش می کند.
بدین ترتیب در فصل بهار، تجمع زیادی از برگ ها خشک شده را، در زیر درخت ها خواهیم داشت.
بارندگی های پراکنده ای که در ماه های خرداد و تیر اتفاق می افتد در توسعه و جوانه زنی این اسپور ها نقش خواهند داشت.
وجود دمای ۳۰-۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت بالا نزدیک به ۱۰۰ درصد، برای جوانه زنی اسپور های این قارچ بسیار مناسب می باشد. دراستان مازندران شب های زیادی در فصل های بهار و تابستان وجود دارد که شرایط مطلوب برای رشد این قارچ را فراهم نماید.
حذف و جمع آوری برگ های آلوده و همچنین استفاده از قارچ کش های مسی ( با دز مصرف پایین تر) بصورتی سطح کل درخت را پوشش دهد در اواخر خرداد و اواسط تیر توصیه می شود.
روغن ولک به کنترل این بیماری کمک می کند. چونکه موجب جلوگیری از نفوذ اسپور ها به داخل برگ و میوه می شود .
سمپاشی عمومی اواخر خرداد تا اوایل تیر (سمپاشی تابستانه) در مرکبات، به صورت غیر مستقیم در کنترل این بیماری موثر می باشد.
استفاده از روغن امولسیون شونده در سمپاشی، جوانه زنی اسپور ها را کاهش نمی دهد ولی از نفوذ اسپور ها می کاهد.
درختان گریپ فروت نسبت به درختان پرتقال و پرتقال والنسیا به این بیماری حساستر می باشند.
سمپاشی تابستانه و استفاده از روغن امولسیون شونده که در این سمپاشی وجود دارد برای خانواده پرتقال، والنسیا و تانجرین مناسب می باشد اما برای هاملین و گریپ فروت استفاده از قارچ کش مسی لازم است و توصیه می شود.
برگهای آلوده که روی زمین ریزش می کنند معمولا محل رویش و یا شروع بیماری می باشند. برگهای ریزش یافته در فصول تابستان پاییز و زمستان در زیر درخت ها می مانند. اما سرعت پوسیدگی بعلت دمای پایین، کم است.
در اواخر بهار و اوایل تیر که هوا گرمتر می شود، همراه با بارندگی اردیبهشت و خرداد شرایط بسیار مناسبی برای آلودگی ایجاد می شود در این هنگام اسپور ها شروع به جوانه زدن می نمایند .
اسپور ها به آرامی و به میزان بالا آزاد می شوند و از طریق روزنه ها وارد برگ و میوه می شوند و در زخم ها رشد می کنند.
این آزاد سازی اسپور ها و آلودگی برگ ها و میوه ها شرایط خاصی از دما و رطوبت را نیاز دارد. این شرایط در زمان خرداد و تیر حداکثر می باشد و تا انتهای شهریور ادامه می یابد .
هنگامی که میوه آلوده می شود، لکه های کوچک و نکروزه (بافت مرده) روی سطح میوه ایجاد می شود و ناحیه اطراف آن رنگ سبز را برای مدت طولانی تری حفظ می کند که به آن لکه های پوستی لکه های چرب می گویند.
معمولا یکبار سمپاشی با قارچکش در اواخر خرداد تا اواخر تیر کافی است. در موارد شدید بیماری دو مرحله سمپاشی، یک مرحله اواخر خرداد و یک مرحله اواخر مرداد توصیه می شود.
وقتی که آلودگی در زیر سطح برگ ظاهر می شود، سمپاشی زیر برگ ها و پوشش کامل درختان مدنظر است.
آلودگی با نفوذ اسپور ها در اتاقک روزنه ها تحت شرایط مطلوب هوایی انجام می شود.