- سبدخرید خالی است.
- ادامه خرید
Copper
عنصر مس بصورت کاتیون Cu۲+ توسط ریشه گیاهان جذب می شود.
مس بعنوان کاتالیزور است و به فعل و انفعالات بیوشیمیایی کمک می کند.
با افزایش PH خاک جذب مس همانند جذب آهن کاهش می یابد. مس و آهن در خاک های اسیدی قابلیت جذب بیشتری دارند.
قابلیت دسترسی مس برای گیاه نظیر اغلب ریز مغدی های فلزی به PH خاک بستگی دارد و با افزایش PH از قابلیت جذب آن کاسته می گردد.
بین آهن و مس اثر متقابل وجود دارد. بنابراین در شرایطی که غلظت مس در خاک (مثلا در اثر استفاده مداوم از قارچ کش های حاوی مس) افزایش یابد باعث کمبود آهن در گیاه خواهد شد.
مطالعات نشان داده است که مقدار مطلق یک عنصر غذایی کم مصرف در محیط ریشه چندان عامل مهمی نیست، بلکه مقدار عناصر ریز مغدی در رابطه با یکدیگر مهم است. بنابراین اندازه گیری کمی هریک به تنهایی ممکن است گمراه کنده باشد و بایست تمام این عناصر در یک مرحله آزمایش شوند.
مس به مقدار بسیار کم در تولید سبزینه، پروتئین و کربوهیدرات ها نقش دارد و همچنین در فعال ساختن بعضی آنزیم ها مورد نیاز است.
کمبود مس برگ ها را کوچک ساخته و سرشاخه های جوان را دچار برگ سوختگی می کند.
برای رفع کمبود مس از سولفات مس ( سه نوع سولفات مس در ایران وجود دارد.شرکت های تولید کننده داخلی، سولفات مس روسی و سولفات مس ازبک. سولفات مس روسی (اورال) کیفیت بسیار بالاتر و به همین نسبت قیمت بالاتری نسبت به ماباقی سولفات های مس دارد. ولی عموما از سولفات های مس داخلی در کشاورزی استفاده می شود) به تنهایی و گاهی مخلوط با آهک (محلول بردو) استفاده می شود.
در اغلب موارد مقدار عنصر مس، آهن، منگنز و روی در خاک بیش از نیاز گیاه است اما به فرم قابل جذب گیاه نیستند. از طرفی چون این عناصر معمولا بصورت کاتیون به خاک اضافه می گردند، احتمال تثبیت آن ها توسط خاک زیاد است (ذرات رس دارای بار منفی هستند و با این عنصر ترکیب و آن ها را تثبیت می کنند – بایستی به درصد خنثی کنندگی خاک نیز توجه داشت). لذا توصیه می شود کود های مس، آهن، منگنز و روی (Cu۲+ ، Fe۲+ و Fe۳+ ، Mn۲+ و Zn۲+ ) را بهتر است روی برگ ها محلول پاشی نمود. در صورتیکه این کاتیون ها بصورت ترکیبات معدنی به خاک داده شوند می بایست یا بصورت نواری در خاک قرار داده شوند و یا همراه با کود های دارای واکنش اسیدی نظیر کود های آمونیوم و گوگرد به خاک اضافه گردند. درصنعت این کاتیون ها را با مواد کلات کننده ترکیب و آن ها را بصورت غیر قابل تثبیت در آورده اند. کلات ها به سهولت در خاک حرکت کرده و عنصر را در دسترس گیاه قرار می دهند. در صورت عدم دسترسی به کلات ها از سولفات کاتیون ها (سولفات مس، سولفات آهن، سولفات منگنز و سولفات روی) بعنوان کود استفاده می شود.
علائم کمبود مس در مرکبات به ندرت و کمتر مشاهده می شود ولی ممکن است در درختانی که در خاک های غیرحاصلخیز کشت شده اند نشانه های کمبود قابل تشخیص باشد.
علائم کمبود شامل غیر طبیعی شدن برگ های بزرگ، مرگ شاخه ها و بازوها، تشکیل صمغ زیر پوست و صمغ قهوه ای روی میوه، شاخه ها و برگ ها است.
تشکیل صمغ و پیچ و خم دار شدن شاخه ها یا جوانه های جدید و پر رشد از نشانه های کمبود مس در نهال های مرکبات می باشد.
این عنصر در تولید کلروپلاست، فعالیت آنزیمی و همچنین در واکنش های انتقال الکترون سهیم می باشد.
کمبود مس در درختان میوه با پلاسیدگی برگ های انتهایی و ریزش آن ها مشخص می شود.
از کود های محتوای مس می توان به کود سولفات مس و کود های تک عنصره کلات مس موجود در بازار می توان نام برد. که عموما از همان کود سولفات مس به دوصورت هم خاکی و هم محلول پاشی استفاده می شود که مصرف محلول پاشی ان متداول تر است .
بهترین زمان محلول پاشی درختان میوه با کود های حاوی مس، هنگام متورم شدن جوانه ها در فصل بهار است.چون اگر روی میوه سیب یا گلابی پاشیده شود ممکن است باعث زنگار آن ها شود.
عموما محلول پاشی سولفات مس برای عموم درختان میوه و گیاهان دیگر بعد از تشکیل میوه توصیه نمی شود. در مواردی و در صورت لزوم در این زمان از کلات های مس شرکت های معتبر می توان استفاده نمود.
سولفات مس معمولا در توصیه کودی گنجانده نمی شود ولی می توان و در صورت نیاز هر ۲ الی ۳ سال یک بار به میزان ۵۰ تا ۱۰۰ گرم برای هر درخت در سایه انداز آن در پاییز یا زمستان استفاده نمود.
همچنین سولفات مس بصورت محلول پاشی با غلظت ۵ کیلو گرم در هزار لیتر آب نیز در زمان هایی که درختان فاقد میوه هستند مورد استفاده قرار می گیرد.
در کمبود مس در میوه ها، صمغ تیره روی پوست میوه تشکیل می شود که همچنین می تواند شکاف های کوچک غیر طبیعی و ظاهری فرورفته داشته باشد را بوجود آورد.
کمبود مس لکه های قهوه ای سوخته روی میوه مرکبات ایجاد می نماید.
در کمبود مس شاخه ها شاداب هستند اما به شکل S مانند در می آیند و اغلب صمغ در بین پوست و چوب منجربه سرخشکیدگی و پوسته پوسته شدن آنها می شود.
کمبود مس در مرکبات بللافاصله باعث کلروز (رنگ پریدگی) نمی شود، اولین نشانه های کمبود در بافت های جوان گیاه مشاهده می شود. این درخت ها شاخه های پر رشد با برگ های درشت بوجود می آورند. برگ ها به رنگ سبز تیره با لکه های زرد رنگ مشاهده می شوند.
مقدار مس مورد نیاز گیاهان بسیار کم می باشد و در عموم خاک ها این میزان کم وجود دارد و با بقایای گیاهان و کودهای دامی این میزان کم تا حد زیادی تامین می شود. اما در شرایط بروز کمبود می توان کمبود مس را با استفاده از کلات مس و یا سولفات مس تامین نمود.
مس مانند آهن و روی با فسفر دارای اثرات متقابل بوده و مصرف زیاد و یا حضور زیاد فسفر در خاک موجب کمبود تشدید مس در گیاه می شود. لذا در مواردی که فسفر خاک بالاست برای تامین عناصر ریز مغذی، توصیه بر این است که از کود هایی بصورت محلول پاشی استفاده شود که علاوه بر آهن، روی و منگنز عنصر مس را نیز با خود همراه داشته باشد.
غلات، مرکبات، درختان میوه، یونجه، کاهو، هویج و پیاز بیشترین حساسیت را به کمبود مس از خود نشان می دهند.
توصیه کودی برای کود های خاک مصرف حتما می بایست بر اساس آزمایش خاک صورت گیرد. امابه طور میانگین ۱۰-۲۰ کیلوگرم سولفات مس در هر هکتار برای هر دو تا سه سال یکبار به صورت کود آبیاری توصیه می شود.
اضافه نمودن مس در خاک موجب اصلاح و بازیابی ریشه ها می شود.
کمبود متوسط مس معمولا با برگ های سبز تیره و بزرگ در طول زوایای شاخه ها در ارتیاط است.
شاخه های جوان ممکن است روی شاخه ها توسعه یابند، که پیچیده یا S شکل می باشند که همان آمونیاکی شدن که معمولا بعلت کاربرد اضافی کود ازت می باشد را خاطر نشان می کند.
شاخه ها تاول ها یا حفره هایی از صمغ خالص که در بین چوب و پوست می باشد در محل گره ها ایجاد می کند.
شاخه های کوچک رسیده ممکن است، جوش های قرمز قهوه ای را در قسمت خارجی تر چوب ایجاد کند.
توده های صمغ در زیر پوست تا نزدیک گره برگ رشد می کنند.
میوه ها معمولا ترک می خورند و لکه های قرمز و قهوه ای تا سیاه روی پوست میوه بوجود می آید.و مقدار آب میوه کاهش می یابد و صمغ ممکن است در بند جمع شود.
دمبرگ ها دارای حفره های صمغی می باشند. روی پوست میوه لکه های قهوه ای رنگ بزرگ با حالت شکندگی ظاهر می شود و در داخل میوه در محل تجمع دانه نیز لکه های قهوه ای رنگ صمغی دیده می شود.
در کمبود مس، برگ ها غیر عادی و ضخیم هستند و رنگ آنها سبز تیره می باشد و برگ ها روی سرشاخه ها به صورت دسته جمعی قرار می گیرند.
شاخه های پیچیده S شکل، کم کم بدون برگ و خشکیده می شوند.
در اثرتجمع مقدار زیادی مس در خاک، کمبود آهن حاصل می شود.
