بیماری زنگ درختان هسته داران و یا دانه داران

Rust of stone fruit (Prune rust – Stone Fruit Rust)

عامل بیماری زنگ درختان سیاه ریشه قارچ   Tranzschelia discolor  می باشد که زنگ ها یا جوش های قهوه ای را در زیر سطح برگ ایجاد می کند.

این قارچ هوازی است و برای آلودگی نیاز به گرما و رطوبت دارد.

در میان درختان سیاه ریشه، درختان هلو به بیماری زنگ حساسیت بیشتری دارند و در شرایط مناسب دمایی زمانی که آب و یا آب باران برای  مدت زمان طولانی روی برگ های آن ها باقی بماند،  نشانه  های این بیماری مشاهده می شود.

بارندگی نقش مهمی در پراکنش آلودگی دارد.

معمولا میزان آلودگی در بخش پایینی درخت ها بیشتر است.

در بعضی از مناطق این بیماری از  اواخر بهار (بعد از برداشت میوه) تا پاییز مشاهده می شود.

در مازندران نسبت به سایر استان های دیگر، بیشتر شاهد شیوع این بیماری هستیم.

شیوع این قارچ در مناطق گرم و در فصول گرم بیشتر است.

زیان اقتصادی در مناطقی است که بارش های بهاره طولانی و بیش از ۷۵ میلیمتر در اردیبهشت و خرداد باشد.

معمولا و در شرایط عمومی این بیماری اهمیت اقتصادی چندانی ندارد. چون معمولا در صورت ظهور آلودگی، در نیمه دوم تابستان یا اواخر تابستان مشاهده می شود و شدت و شیوع آن  درپاییز بیشتر اتفاق می افتد و  با شروع پاییز هم بصورت طبیعی کم کم برگ ها زرد می شوند و تا اواسط پاییز نیمی از برگ ها ریزش خواهند کرد.

نشانه های روی برگ: اولین علائم روی برگ، وجود لکه های زرد  رنگ پریده در دوطرف برگ می باشد. لکه های روی برگ گسترش یافته و درون آن ها جوش های قهوه ای ایجاد می گردد(در ابتدا به صورت نقاط دانه دانه زرد رنگ با کمی فرورفتگی در زیر برگ و در ادامه جوشهایی به رنگ قهوه ای در همان محل ها دیده می شود). علائم پایان فصل شامل زخم های قهوه ای تا سیاه برگ و به صورت اشکال نامنظم و کوچک می باشد (با لکه های دیگر اشتباه گرفته نمی شود).

بیماری زنگ روی برگ های هلو نقاط زرد رنگ، پراکنده و نامنظم بوجود می آورد ( همانند خسارت کنه قرمز در درختان مرکبات سوزن سوزن های زرد رنگ دیده می شود). قطر این نقاط زرد بزرگ می باشد و بنوعی می تواند نشانه شاخص این بیماری باشد.

نشانه های روی شاخه ها : کمتر مشاهده می شود ولی ممکن است به صورت پوسته پوسته شدن پوست شاخه های (معمولا) دوساله اتفاق بیفتد. علائم روی ساقه‌های جوان به صورت ضایعات آغشته به آب شروع می‌شود که با تشکیل اوریدینیا (فلک‌ها) به شکاف‌هایی تبدیل می‌شوند. شانکرهای شاخه به صورت تاول ظاهر می شوند و شکاف هایی به طول ¼ اینچ معمولاً در سمت بالایی شاخه قابل مشاهده است. پس از ظهور ضایعات سرشاخه، توده های پودری قهوه ای زنگ زده و پودری از هاگ ها (اوردینیوسپور) در شانکرها تولید می شود.

نشانه های زنگ روی میوه ها در هلو کمتر دیده می شود. در هلو های زودرس به ندرت و در ارقام دیررس در مواردی ممکن است مشاهده شود.

نشانه های روی میوه به صورت آلودگی زنگ مانند روی میوه های هلو، شلیل و زرد آلو بیشتر مشاهده می شود (نقاطی پراکنده و رنگ پریده با مرکز قرمز تیره و اغلب با حاشیه سبز کمرنگ).

چرخه بیماری:

چرخه زندگی Tranzchelia discolor، عامل ایجاد زنگ هلو، شامل چندین مرحله اسپور است که از تولید مثل جنسی یا غیرجنسی ایجاد می شود. مراحل اسپور عبارتند از یوردینیوسپورها، تلیوسپورها، بازیدیوسپورها و آسیوسپورها . چرخه های جنسی و غیرجنسی غیر انحصاری هستند و تحت شرایط خاصی رخ می دهند. زنگ هلو زمانی شروع می شود که رطوبت حاصل از بارندگی یا آبیاری هاگ ها را روی برگ های مجاور می پاشد . در یک چرخه زندگی جنسی، برگ های آلوده هلو می توانند تلیوسپور تولید کنند که ممکن است تا فصل رشد بعدی روی درخت هلو زمستان گذرانی کند.

اگر بیماری زنگ کنترل نشود در شرایط آلودگی شدید موجب ریزش زودهنگام برگ ها می شود.

تاثیرات ریزش زود هنگام برگ ممکن است بزرگتر و بیشتر از ریزش مستقیم محصول باشد.

در نیمه تا انتهای تابستان شاخه های بزرگ فاقد برگ مدت زمان طولانی در معرض تابش خورشید اند و امکان سوختگی در آن ها و سپس هجوم قارچ پوسیدگی چوب وجود دارد.

باغ های با درختان آلوده به زنگ کاهش قابل ملاحظه ای در محصول سال آینده دارند.

درختانی که زود برگ هایشان می ریزد، از مواد غذایی که باید در زمان رکود استفاده کنند در زمان بی برگی زود هنگام استفاده می کنند لذا منابع غذایی برای رشد و گسترش شکوفه ها در بهار سال آینده بسیار کاهش می یابد. (نیاز زمستانه درخت اندک و پایین است)  تاثیر آن بیشتر در رشد ضعیف جوانه ها و میزان محصول غیر طبیعی در فصل بعد مشاهده می شود.

مقابله با این بیماری بصورت عملیات پیشگیری و درمان (کنترل) می باشد. استفاده از قارچ کش های مسی بردوفیکس (به میزان ۱۰ لیتر در هزار لیتر آب) و یا قارچ کش اکسی کلرور مس (به میزان ۳ کیلو در هزار لیتر آب) قبل از فصل رشد و باز شدن جوانه ها در پیشگیری از این بیماری موثر است.

برای کنترل بیماری قارچ کش های داکونیل، مانکوزب بیشتر توصیه شده است.

قارچ کش کلروتالونیل (داکونیل) به میزان ۱ تا ۱.۵ کیلوگرم در هزار لیتر آب قارچ کش مناسب برای این بیماری می باشد.

در مواردی مانکوزب به میزان ۱.۵ تا ۲ کیلوگرم در هزار لیتر آب نیز توصیه شده است.

در منابعی علاوه بر قارچ کش داکونیل و یا قارچ کش مانکوزب (قارچکش گوگردی)، قارچ کش کاپتان نیز برای مقابله با این بیماری معرفی شده است.

شخم زدن باغ در اوایل زمستان سبب دفن برگ ها در خاک و از بین رفتن مقدار زیادی تلیوسپور ها می گردد.

اگز بیماری زنگ زود ایجاد شود و ریزش برگ اتفاق بیفتد، میوه ها قبل از برداشت روی درختان کم برگ (بی برگ) قرار می گیرند که این امر مانع از رسیدگی خوب و کامل  و همچنین مانع از تشکیل میزان مطلوب قند میوه می شود.

این بیماری شدیدا به شرایط آب و هوا بستگی دارد.

تا حد امکان درخت ها در دره ها کاشته نشوند، چونکه رطوبت هوا در این مناطق بسیار بالاست.

رطوبت هوا به حضور این بیماری کمک می کند (به دور بودن از مناطق آبندان ها و شالیزار ها توجه نمایید).

درختانی که درمناطق شالیزاری کشت می شوند، احتمالا ریزش برگ ها را زودتر از سایر درختان شاهد خواهیم بود.

اسپور های قارچ به آسانی توسط باد منتقل و توسط آب و باران تکثیر و جوانه می زنند. لذا باران و باد های سنگین در هوای گرم برای توسعه این بیماری مطلوب است  بایستی در این زمان های امیدوار بود که برگ ها زودتر خشک شوند.

درختان جوان عموما به این بیماری مقاوم می باشند.

درختان در موقع هرس کردن بایستی طوری هرس شوند که هوا به راحتی در درخت جریان داشته باشد (در داخل درخت میکروکلیمای کوچک تشکیل نشود) و بتوان درخت را به راحتی سمپاشی نمود.

آلودگی معمولا اواسط تا اواخر تابستان اتفاق می افتد ولی هر زمانی ممکن است بوجود بیاید، لذا می بایست دائما باغ بررسی شود.

در درخت آلو، اگر برگ ها در مدت حداقل ۴ ساعت خیس باشند و در دمای ۱۲-۲۵ درجه  قرار گیرند آلوده می شوند.

نقاط و لکه های زرد روی برگ   و لکه های جوش زنگ مانند زیر برگ از نشانه های این بیماری می باشد.

زنگ در درختان هلو بیشتر از درختان شلیل مشاهده می شود.

reza malek

همه پست های نویسنده