Pruning peach and nectarine trees
درختان هلو را می توان در تابستان یا در فصل خواب هرس کرد، اما اهداف هرس با زمان هرس متفاوت است.
هرس درختان هلو در دو سال اول به صورت هرس فرم و از سال سوم و به بعد بصورت هرس باردهی می باشد.
هرس فرم:
درختان هلو عموما در آذر ماه یا اسفند ماه کاشته می شوند.
در سال اول: درختان بلافاصله یا کمی بعد از کاشت در ارتفاع ۷۵ تا ۸۰ سانتی متری سربرداری می شوند.
با سربرداری در سال اول چند شاخه جانبی روی درخت شروع به ظهور و فعالیت می کند. در پایان رشد سال اول و با تشکیل شاخه های جانبی اقدام به انتخاب بازو نمایید.
معمولا چهار شاخه را در چهار جهت درخت بعنوان بازوهای اصلی در نظر می گیرند. در انتخاب بازوهای اصلی بایستی فاصله بین بازو ها مدنظر باشد. هرچه جهت بازو به صورت درست در چهار جهت اصلی و فاصله بازوها بیشتر باشد، در سال های باردهی این بازوها قوی تر خواهند بود و احتمال شکستگی کمتری دارند.
در انتخاب بازوها می باید چهار بازو قوی تر انتخاب شود و شاخه های ضعیف تر و نزدیک به هم نیز حذف شوند. همچنین قسمت بالایی شاخه اصلی که مد نظر نیست نیز می باید حذف شود. سپس نوک شاخه ها به منظور تحریک رشد جوانه های جانبی سرگیری شود.
در سال دوم: در پایان سال دوم شاخه های زائد و داخلی درخت حذف شود و بازو ها اصلی حفظ و حمایت شود ( شاخه های خشک، شاخه ها عمود رو با بالا، شاخه های به سمت داخل درخت ، شاخه های نزدیک به بازو اصلی و .. حذف شوند). همچنین از جوانه های جانبی که از سرگیری سال قبل بوجود آمده اند مجدد سرگیری می شود.
عموما در پایان سال دوم هرس شکل (فرم) پایان می یابد و در سال سوم درخت وارد مرحله باردهی می شود و من بعد هرس باردهی مدنظر است.
هرس باردهی: شامل هرس تابستانه و هرس زمستانه می باشد.
هرس تابستانی در ماه جولای (تیر ماه) انجام می شود، زمانی که شاخه های نابجا بوجود می آیند می توان برای انتخاب شاخه های داربست (اصلی) روی درختان جوان و شاخه های با جهات متفاوت آن ها را حذف نمود. برای درختان بارده، حذف شاخه های عمودی و قوی در ماه های ژوئن و ژولای (خرداد و تیر) که باعث سایه می شود، برای حفظ کیفیت میوه در فضای داخلی تاج توصیه می شود. همچنین نور در ماه های خرداد و تیر، اما نه در اواخر فصل، برای رشد و توسعه جوانه گل بسیار مهم است. هرس تابستانی برای کاهش سایه دو تا چهار هفته قبل از برداشت، رنگ قرمز میوه را نسبتاً افزایش میدهد، اما روی اندازه میوه و سطح قند آن بیتأثیر خواهد بود.
هرس زمستانه هرس اصلی درختان هلو و شلیل می باشد. هرس زمستانی (هرس خواب) برای حذف شاخه های عمودی و قوی که فضای داخلی درخت را سایه می اندازند، برای محدود کردن اندازه درخت و حذف شاخه های میوه اضافی استفاده می شود. هرس زمستانه به تنهایی باعث کاهش سایه برای حفظ کیفیت میوه در نواحی پایینی سایبان نمی شود. درختانی که هر سال در تابستان هرس می شوند، اغلب به هرس زمستانه کمی نیاز دارند. هرس زود هنگام تحمل درخت را در برابر دماهای پایین کاهش می دهد. بنابراین از هرس قبل از اواخر فوریه (اسفند) و قبل از گذشت از دمای پایین پیش بینی شده خودداری کنید.
با این حال درختان هلو خود را بسته به شرایط آب و هوای محیط نزدیک به فصل بهار یا حتی اوایل فصل بهار هرس نمایید. . تاخیر در هرس بهتر است تا اینکه درختان خود را خیلی زود هرس کنید.( عموما باغداران به علت اینکه در ماه اسفند مشغله های زیادی ازجمله کود دهی و سمپاشی دارند از اواخر دی تا اواخر بهمن اقدام به هرس درختان می نمایند) هرس در زمان مناسب احتمال هجوم آفات را در درختان هلو کاهش می دهد.
زمان هرس زمستانه به شرایط آب و هوای منطقه نیز وابسته است. بهتر است زمانی درختان هلو و شلیل هرس شوند که آخرین سرمای زمستان سپری شده باشد.
معمولا هر زمان که صحبت از هرس درختان هلو و شلیل می شود منظور هرس زمستانه (هرس خواب) می باشد.
درختان هلو هرساله نیاز به هرس شدید دارند.
هلو در بین درختان میوه هسته دار دچار عارضه PTSL (Peach Trees Short Life) کوتاهی عمر درختان هلو می باشد. لذا رعایت هرس و اصول هرس موجب افزایش طول عمر این درخت می شود. هرس تابستانه (هرس سبز) و هرس زمستانه (هرس خواب) موجب افزایش طول عمر درخت هلو می شود).
با هرس تعادل بین رشد رویشی و رشد زایشی بوجود می آید (میوه با کیفیت تولید می شود همچنین سلامت درخت حفظ می شود).
با هرس ضعیف یا هرس نکردن ممکن است هر درخت هلو بار بیشتری (حدود ۱۰۰ کیلوگرم میوه نارمرغوب) بدهد اما با هرس نمودن حدود ۷۰-۶۰ کیلوگرم میوه مرغو ب با کیفیت و بازار پسند تولید می شود.
میوه روی شاخه های یکساله (سال قبل رشد کرده اند) درختان هلو تشکیل می شود و شاخه های بالایی درختان از بهترین شاخه ها برای تولید میوه می باشند.
در شاخه هایی که ابتدای شاخه جوانه ای وجود ندارد ولی در انتهای شاخه چند جوانه است میوه های بی کیفیت تولید می شود. این شاخه ها شاخه های خوبی نمی باشند.
نوع هرس باردهی هلو در کشور های مختلف و با توجه به آب و هوا و اقلیم های متفاوت به صورت متفاوتی نیز می باشد.
هرس هلو در عموم مناطق ایران به صورت جامی Open Center انجام می شود.
باغداران در هرس هلو به هیچ وجه از میزان یا حجم هرس نگران نباشد چونکه درخت هلو قابلت هرس بالایی دارد. همچنین رشد جوانه های جانبی، بخش های خالی درخت را در سال آینده پرخواهند نمود.
در هرس هلو نزدیک به ۵۰ درصد شاخه ها هرس می شوند تا هم درخت سالم تر بماند و هم میوه با کیفیت تولید شود.
در هرس هلو شاخه های یکساله سرزنی می شوند. چون اگر این شاخه ها کوتاه نشوند در تمام طول شاخه میوه ایجاد می شود. میوه های زیاد و بی کیفیت نتیجه هرس نکردن خواهد بود. چند جوانه اول شاخه های انتهایی (یکساله) میوه های خیلی خوب تولید می کنند، چند جوانه بعدی آن ها نیز میوه های خوبی می دهند اما هرچه به سمت انتهایی شاخه پیش می روید از کیفیت میوه کاسته می شود. لذا همان بخش ابتدای شاخه های یکساله حدود ۶۰-۴۰ سانتی متری بایستی حفظ و مابقی آن شاخه حذف شود.
شاخه های پایینی درخت می بایست هرس شوند . چونکه این شاخه ها زمانی که بار بگیرند سنگین می شوند و ممکن است میوه ها با سطح خاک تماس پیدا کنند.
در زمان هرس یا انتهای هرس دقت شود که ارتفاع درخت از نهایتا ۳ متر بیشتر نشود تا در هنگام رسیدن محصول، چیدن میوه برای کارگر خیلی مشکل نباشد.
در هرس باردهی ، میانه وسط درخت همانند جام می بایست خالی باشد (تصور شود که یک توپ بزرگ وسط ۴ تا ۵ بازو اصلی قرار گیرد).
چون در هرس درختان شاخه های قطور نیز ممکن است هرس شوند، بعد از هرس از چسب درخت استفاده نمایید.
شاخه هایی که از درخت بیرون زده اند و در هنگام رفت آمد بین درختان و برداشت میوه مزاحم هستند می بایست حذف شوند.
روی شاخه های اصلی و قطور نیز چند جوانه یا شاخه های یکساله کوتاه حفظ شود تا شاخه قطور نیز تغذیه شوند و زود پیر نشوند.
شاخه های خشک را حتما و و در اولویت اول هرس نمایید. هرس درختان به ویژه هرس شاخه های خشک از کود دهی درختان نیز می تواند مهم تر و در میزان تولید موثرتر باشد.
اگر شاخه ها در مرکز درختان هلو شما رشد می کنند، می توانید هر زمان که بخواهید آنها را هرس کنید. این شاخه ها مانع از رسیدن هوا و خورشید به میوه ها می شوند و تاثیر بدی بر برداشت شما می گذارند. همچنین، هنگامی که شاخه ها را در تابستان هرس می کنید، شاخه های کمتری برای حذف در بهار آینده خواهید داشت.
هرشاخه ای را که به سمت داخل، افقی، عمودی یا رو به پایین در حال رشد هستند بردارید. همچنین، شاخه ها یا شاخه های به اندازه مداد را که مستقیماً به سمت بالا یا پایین گیاه شما رشد می کنند، حذف کنید. شاخه های قرمز رنگ و شاخه هایی با میوه خشک را در حدود ۱۸ تا ۲۴ اینچ (۴۶ تا ۶۰ سانتی متر) که به سمت بیرون از گیاه رشد می کنند، کوتاه کنید.