بیماری های باکتریایی گیاه لوبیا
پنج نوع بیماری باکتریایی برای گیاه لوبیا وجود دارد:
۱.بلایت معمول باکتریایی Common bacterial blight
۲. هالو بلایت Halo blight
۳. Focus blight
۴. Brown spot
۵. Bean bacterial wilt
بیماری بلایت معمول باکتریایی و هالوبلایت دو بیماری رایج باکتریایی لوبیا می باشند.
هردو بیماری ، بیماری بذر زاد لوبیا هستند.
بیماری های باکتریایی می تواند از طریق باد، باران، خاک، بقایای گیاهان، تماس برگ مرطوب و ابزار باغبانی و حیوانات و انسانها منتقل شوند.
و از طریق زخم ها و روزنه های باز طبیعی وارد گیاه شوند.
زمانی که رطوبت هوا بالاست یا برگ ها خیس هستند پاتوژن ها می تواند در بذر و یا بقایای گیاهی علف های هرز و یا بذور لوبیا زمستان گذرانی کنند.
Common bacterial blight با نام علمی Xanthtonas axonopadis می باشد.
زمانی که رطوبت هوا بالا و دمای هوا بیشتر از ۲۷ درجه سانتیگراد باشد ظاهر و شایع می شود که عموما در ماه های اوایل تیر تا اواخر مرداد شاهد آن هستیم.
بلایت معمول باکتریایی روی شاخه، برگ ها و غلاف ها ی لوبیای معمولی و سویا تاثیر می گذارد.
نشانه های ابتدایی عموما بصورت لکه های آبگز کوچک روی برگ ها ظاهر می شود.
این لکه ها یا زخم ها بتدریج بزرگ می شوند و به شکلهای نا منظم در می آیند و به قطر یک اینچ یا بیشتر می رسند.و ظاهری تاول زده یا سوخته را نشان می دهند.
این زخم ها ممکن است خشک یا قهوه ای با یک لایه زرد لیمویی در حاشیه آن ظاهر شوند
زخم ها عموما در حاشیه برگ ها اتفاق می افتد.
آلودگی غلاف ها ممکن است لکه های آبگز مدور و آفتاب سوخته را روی آنها بوجود آورد.
در مناطق مرطوب، مناطق آلوده روی غلاف ممکن است یک شیره زرد رنگ ایجاد کند. این مناطق آلوده روی غلاف معمولا خشک می شوند و زخم های قرمز تا قهوه ای را بوجود می آورند.
با آلودگی غلاف، دانه ها تغییر رنگ می دهند و چروک می شوند.
Halo blight با نام علمی Pseudomonas syringae PV phaseolicola میباشد.
هالوبلایت عموما بعد از کاشت گیاهچه و اوایل رویش گیاه در بهار شایع می باشد. این بیماری بیشتر مربوط به هوای مرطوب و در دماهای سرد تا متوسط فعالیت دارد (دمای کمتر از ۲۷ درجه سانتیگراد – فروردین و اردیبهشت).
هالوبلایت نیز روی شاخه برگها و غلاف ها نشانه و خسارت ایجاد می کند.
اولین نشانه های لکه های ابگز شبیه به سوزن سوزن شده در زیر برگ ها می باشد.
رنگ این زخم های کوچک سریعا بر می گردد و خشک و قهوه های و قرمز می شوند که قابل رویت در هر طرف برگ هستند این زخم ها معمولا کوچک هستند و کوچک باقی می مانند.
اما یک ناحیه پهن به رنگ زرد یا سبز کمرنگ با شکل و اندازه نامنظم، اغلب اطراف زخم های قرمز تا قهوه ای بوجود می آورند.
این بیماری در دماهای پایین اوایل بهار شایع است و در دمای بالا ممکن است که این بیماری کوچک یا پنهان بماند.
آلودگی ها می تواند سیستمیک باشد و از طریق گیاه خود به خود پخش شود و به سرتاسر گیاه منتقل شود و موجب زردی برگ ها و شاخه های جدید شود.
نشانه های غلاف، کوچک – نقاط آبگز روی سطح غلاف که کم کم گسترده می شود و به زخم های سوخته و سیاه تبدیل می شود. مایع یا شیره باکتریایی کرم تا نقره ای رنگ در ارتباط با زخم های غلاف هستند.
در آلودگی غلاف ها دانه ها کوچک، چروکیده و با تغییر رنگ همراه می باشند.
نشانه های آلودگی غلاف در بلایت معمول باکتریایی و هالو بلایت خیلی مشابه اند و توسط ازمایشگاه تشخیص داده می شوند.
روش های کنترل این دو بیماری:
سه سال تناوب کاشت
از بین بردن بقایای گیاهی
استفاده از ارقام مقاوم
بذور عاری از بیماری
استفاده از بذور مناطق خشک (در بذور این مناطق بیماری ضعیف است ).
استفاده از قارچکش و تیمار بذور قبل از کاشت
بهترین راه: مقابله باعلف های هرز و از بین بردن آفت سوسک ها و مگس سفید است.
بوته هایی که خیلی آلوده هستند را بهتر است از مزرعه حذف نمود
قلرچ کش های مسی (اکسی کلرور مس – بردوفیکس) از گسترش بیماری جلوگیری می کند و یک اقدام یشگیرانه برای جلوگیری از شیوع هردو بیماری بلایت می باشد. تیمار بذر ها با استرپتومایسین اغلب بطور موثر اکثر بیماری های داخلی را از بین می برد.
این بیماری از طریق قطرات باران یا آب منتقل می شود.
در مواردی آمده در اوایل فصل رشد خرداد و تیر برنامه سمپاشی را به حالت پیشگیرانه هر ۷ تا ۱۰ روز یکبار انجام دهید تا هوای سرد به هوای گرم و مرطوب تبدیل شود و عامل بیماری کاهش یابد.
باکتری کش ها می تواند جلوی گسترش بیماری را بگیرد ولی روی آن برگ های که آلودگی در آن ها است تاثیری ندارند. موثرترین راه مقابله با این بیماری بحث پیشگیری آن می باشد.
در طول فصل رشد و بخصوص در زمانی که رطوبت برای مدت زیادی بالاست، بوته ها را خوب برای نشانه بیماری بررسی کنید و هر ۷ تا ۱۰ روز یکبار تا زمانی که گیاهان به دو تا سه هفته قبل از برداشت برسند، سمپاشی شوند.
در توضیح و تشخیص نشانه های هردو بیماری بلایت، مرکز لکه ها بصورت سوخته و خشک ایجاد می شود که یک هاله زرد رنگ اطراف لکه را احاطه کرده است با این تفاوت که در بلایت معمولی باکتریایی بخش مرکزی لکه ها که خشک و یا سوخته می باشد بزرگتر و حاشیه زرد کمتری دارند ولی بلعکس در هالو بلایت مرکز لکه ها بطورت نقاط کوچک و ریز قهوه ای رنگ هستند و حاشیه زرد اطراف این نقاط پهن تر وبزرگتر است.