Tomato zippering
Physiological disorder
زیپی شدن میوه گوجه فرنگی یک عارضه فیزیولوژیکی است و مربوط به بیماری ها و آفات نمی باشد.
دمای پایین و رطوبت بالا در اواخر گلدهی و اوایل تشکیل میوه، موجب می شود که در طول تکامل میوه جوان، یک یا چند بساک به دیواره تخمدان متصل می ماند و موجب ایجاد زخم های ظریف در قسمت خارجی میوه می شود.
با افزایش سرما میزان این عارضه افزایش می یابد.
حساسیت به دما در ارقام مختلف متفاوت است. برخی از ارقام حساسیت بیشتری دارند.
زخم ها عموما در طول میوه ایجاد می شود (به سمت پایین می باشند- از بالا به پایین) . در بخش عرضی میوه نیز زیپی شدن مشاهده می شود.
شیارها، در مواردی به داخل گوشت میوه نیز نفوذ می کنند. در این شرایط دفرمه شدن سطح میوه رایج است.
در عارضه زیپی شدن بافت میوه در آن بخش ها، خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد و میوه به درستی رشد نمی کند.
هنگامی که آسیب مشاهده شد، برای انجام هر کاری دیگر دیر است.
ممکن است بیشتر از یک نوار زیپی روی هر میوه بوجود بیاید. میوه آسیب دیده سفت است و قابل خوردن می باشد و عموما پوسیدگی روی میوه ایجاد نمی شود.
این عارضه زمانی که هوا سرد است و رطوبت هوا بالاست، شیوع بیشتری دارد. در رطوبت بالای هوا، تخمدان چسبناک می شود و چسبیدن بساک ها به کنار میوه تازه رشد یافته، بیشتر موجب این عارضه می شود. گرده افشانی نیز در رطوبت بالا و سرمای هوا کامل انجام نمی شود.
رطوبت مناسب برای گلدهی و تشکیل میوه گوجه فرنگی ۶۵ تا ۸۰ درصد است. دمای ایده آل نیز بایستی بین ۱۸ تا ۳۰ درجه سانتیگراد باشد.
زیپی شدن ممکن است در میوه های هلو نیز دیده شود.
در مواردی عارضه زیپی شدن با صورت گربه ای در گوجه فرنگی یکی در نظر گرفته می شود. این دو عارضه ممکن است هم زمان روی گوجه فرنگی دیده شوند ولی با یکدیگر متفاوتند و هریک مشخصه های خود را دارد.
هنگامی که زیپ ها شکل گرفتند، حذف آن ها به هیچ عنوان امکان ندارد.
گوجه فرنگی Black zebra و هلو Wapsisicon به این عارضه حساسند. رقم گوجه فرنگی Beefsteak نیز به این عارضه حساس می باشد.
تنها راه مقابله با این عارضه پیشگیری است.
- استفاده از ارقام مقاومی همانند:
Oregon spring
Celebrity
Siltez
Orange pixie
Golden nugget
Husky gold
Red duce
۲- کنترل دمای شب و روز (تنها در گلخانه ها قابل مدیریت می باشد).
۳- میوه های زخمی شده را سریعا حذف نمایید تا انرژی گیاه هدر نرود.